LPG SİSTEMLERİNDE GAZ YASASINA GÖRE SICAKLIK VE BASINÇ DÜZELTMELERİ

Arkadaşlar herkese merhaba.

Bugün elim boştu malum hafta sonu. Basınç ve sıcaklıkla alakalı konuları okurken bazı arkadaşların deneme yanılma ile bu düzeltmeleri yaptıklarını gördüm. Bununla alakalı ideal gaz yasası formülünden (PV=nRT) yararlanarak istenen sıcaklık ve basınca göre gaz düzeltmelerini hesaplayan excel dosyası hazırladım. Umarım faydalı olur. Benim sistemim atiker fast1'de bu düzeltmeler yok o yüzden kendi aracımda deneyemedim. Deneyen sonucunu paylaşır nasıl olsa.. Hatam varsa düzeltirsiniz.

İki excel dosyası var ikisi de aynı sonucu veriyor biri tablo halinde toplu olarak veriyor biri de nokta atışı sonuç veriyor.

İlk excel dosyasında mavi kısıma kalibrasyon esnasındaki değerlerinizi gireceksiniz. Yeşil olan kısıma da hangi aralıkta düzeltme yapmak istiyorsanız o aralığın sıcaklık ve/veya bar değerini gireceksiniz. Sonuç kırmızı ile gösterilen yerde.



İkinci excel dosyasında ise yine mavi yere kalibrasyon esnasındaki değerleri gireceksiniz ve alttaki tabloda girdiğiniz değerlere göre hesaplanmış düzeltme yüzdelerinin tamamı çıkacak.


Kolay gelsin..

 

emeğinize sağlık,aracımı satmış olmasaydım kesin denerdim deneyen arkadaşları takip edelim.

 

ben daha ctesi günü kuzenin w124 mercedesinde, sıcaklık düzeltmeyi tekrar denedim.

ikimizde teorik bilgilerimiz ışığında, sıcaklık arttıkça motor giren yakıt miktarının azalacağını öngörüyorduk, ve sistemin sıcaklık arttıkça yakıt enjeksiyon süresini arttırmasını düşünüyorduk.

araba yolda giderken 18-19 derece idi gaz sıcaklığı, durduğumuz yerde gaz sıcaklığı 50-60 dereceye kadar çıktı, ve gaz sıcaklığı arttıkça, aracın benzin enj. süresi düştü, yani yakıt arttı.

bizde fast sistemdeki eğriyi, sıcaklık arttıkça yakıtı kısacak şekilde ayarladık.

 

Zaten öngördüğünüz gibi yakıt azalmış olmuyor mu? Benzin enjeksiyon süresinin düşmesi yakıtın azalması anlamına gelmiyor mu hocam?

Bu arada @emrahdt arkadaşımız elinize sağlık, ama ben bu olayı anlamadım. Bu nerede işimize yarayacak Atikerde olan bir durum mudur bu? LOVATO da bir ekran var orada sıcaklık düzeltmesi dediği % değerler var acaba bu dediğiniz onunlamı alakalı diye düşündüm şimdi.

 

@maycicek hocam hatırlarsanız bende de durum bu şekildeydi.

 

Evet abi lovatoda da var galiba izlediğim videolarda vardı. Dediğim gibi benim lpg ecu'm bu düzeltmeleri desteklemediği için kendi aracımda uygulamasını yapmadım ve tecrübe sahibi değilim. Zaten lpg konusunda da fazla tecrübeli değilim, yeni yeni öğreniyorum sayenizde.

Ben kısaca şöyle anlatayım. Gazlar ısındıkça genleşir ve genleştikçe yoğunluğu azalır. Mesela 30 derecede 1 lpg enjektörü 1 milisaniyede 1 mililitre lpg göndersin (tamamen salladım) ve her mililitre hacimde 10 molekül lpg olsun. Bu molekül sayısı 20 derecede 12 ye çıkar, 40 derecede 8'e iner gibi düşünebiliriz. (sayılar tamamen sallıyorum). Benzer (ama bu kez doğru orantılı) durum basınç içinde geçerli basınç arttıkça gaz sıkışır birim hacimdeki molekül artar veya basınç düşer birim hacimdeki molekül (yoğunluk) azalır.

Birim hacimde yoğunluk ne kadar fazla olursa o kadar enerji açığa çıkar.

Hacim aynı kalmak şartıyla --> Sıcaklık ARTARSA --> Yoğunluk azalır ---> (LPG ARTIRILIR)
Hacim aynı kalmak şartıyla --> Sıcaklık azalırsa --> Yoğunluk ARTAR ----> (LPG azaltılır)

Hacim aynı kalmak şartıyla --> Basınç azalırsa --> Yoğunluk azalır ---> (LPG ARTIRILIR)
Hacim aynı kalmak şartıyla --> Basınç ARTARSA --> Yoğunluk ARTAR ----> (LPG azaltılır)

Tablo bu kurala göre gaz formüllerini kullanarak azaltma ve artırma yüzdelerinin tam değerleri veriyor.

Atiker fast ve diğer sistemlerde izlediğim ve okuduğum kadarıyla genel olarak bu düzeltmeler mevcut. Atiker fast sistemde düzeltmeler kalibrasyon esnasındaki değerler referans alınarak yapılıyor. Kalibrasyonu hangi şartlarda yaptıysanız tablodaki mavi renkli hücrelere basınç ve sıcaklık değerini giriyorsunuz ve aşağıda gösterildiği gibi ok yönünde okuma yaparak düzeltme değerini görebiliyorsunuz.



Örneğin tabloya baktığımızda:

10 derece için LPG %9 azaltılacak
40 derece için LPG %2 artırılacak

veya

0,90 bar için LPG %10 artırılacak
1,20 bar için LPG %20 azaltılacak

 

yok benzin enjeksiyon suresi düşmesi yakitin fazla geldiğini gösterir. fazla yakiti azaltmak için benzin sistemi enjeksiyon suresini azaltir.

zaten sicaklik düzeltme menüsünden yakiti azaltinca benzin enj suresi yükseldi.

 

evet hocam hatirladim.

 

maycicek hocam tabloya göre sıcaklık arttıkça yakıtı artırmanız gerekiyor. LPG ecu'larında da öntanımlı olarak bu şekilde değilmi zaten?

 

Böyle bir ayar yeri var burası mı ki?

 

Galiba burası hocam. Kalibrasyon yapılırken atiker fast sistemdeki gibi belli bir basınç ve sıcaklık değeri varmı bu sistemlerde de, bu değerleri kalibrasyon esnasında görebiliyormusunuz? Mesela ben kalibrasyonu 60 derecede 1.05 barda yapmıştım.

 

Sizin 70 derecede 1 barda kalibrasyon yaptığınızı düşünürsek yukarıdaki değerleriniz şu şekilde oluyor.



Galiba gaz sıcaklığı düzeltmeleri kısmına gireceksiniz bu değerleri. Regülatörde LPG gaz halinde değil diye biliyorum çünkü...

 

Basınç ve Sıcaklıklar her zaman görünebiliyor. Bu ekran görüntüsü default değerler. Ben hiç üzerinde oynama yapmamıştım. Bu arada sistem regülatör sıcaklığı 60 dereceye gelmeden oto kalibrasyona başlamıyor.

 

Benim bahsettiğim sıcaklık regülatör sıcaklığı da olabilir şimdi tam hatırlayamadım ama dikkate almamız gereken sıcaklık kalibrasyon esnasındaki lpg sıcaklığı diye düşünüyorum. Kalibrasyon esnasındaki LPG sıcaklığını 40 derece basıncı 1 bar olarak kabul edersek şöyle bir tablo çıkıyor:

 

Değerler elle yazılamıyor, yukardaki ARTI ve EKSİ tuşlarına basılabiliyor. ARTI ya basarak en yüksek gittiği yer bu resimdeki gibi. Hem regülatör sıcaklığı hemde gaz sıcaklığı düzeltmeleri ARTI son değerler

 

Program değerleri simetrik olarak düzeltiyor. Halbuki gaz sıcaklığı düzeltmesinde 0, 10, 20 derecede değerler -15, -11, -7 olmalıydı. Demek ki programa da tam güvenmemek gerekiyor. ( Tabi hata bende değilse )

Okurken casio fx3600 hesap makinesinde hata bulmuştuk arkadaşlarla tesadüfen. Garip bir şekilde sonucu hatalı veriyordu diğer hesap makineleri ile karşılaştırınca emin olduk tabi yanlışlıktan. Koskoca casio en meşhur modelinde hesap hatası veriyordu...
Bu da böyle bir anım işte

 

Yok Emrah, sende sıkıntı yok bu 1 bar 40 derecede çeşitli varyasyonları var 40 derecede 0 iken sağlı sollu değişiyor. Bu yolladığım bir tanesi ama maksimum bu düzeltme çalışıyor

 

Valla abi beynim durdu gece gece . Atikerin programında da denedim değerleri tabloyu da atikere göre güncelledim.
Şu anda kafama tek takılan şey tabloda çıkan sıcaklık düzeltmelerinin neden doğrusal gibi gözükmediği. Kelvin derecesine göre hesap yaptığım için galiba..

 

dedim ya bizim de eğitim yillarindan kalan teorik bilgimiz sicaklik arttikca miktarin azalacagi idi.

ama pratikte tam tersi durum oldu

LPG ECU lari sicaklik düzeltmesi yapiyormu emin değilim fast yapmiyor. menüden biz ayarliyoruz.

 

Sonuç olarak ne yapalım şimdi Bu olay OTO KALİBRASYON kısmı ile mi alakalı? Ben yolda giderken ayarlar yapmıştım o zaman bana gerekmiyor mu?

Bu arada Emrah, zaten belli bir sıcaklıkta LPG likit halden gaza hale kararlı hale dönüşüyor, belki 10-20-30 lu derecelerde kararsız halde olabilir. sıvı gaz karışımı